medium_DSCN0402.jpg

Coca Cola người Mỹ quen gọi một cách vắn tắt là “Coke”, một thức uống có hương vị đặc biệt thơm ngon và rất là đã khát. Cho đến ngày nay công thức pha chế Coca Cola cũng vẫn là một “bí mật nhà nghề” chỉ có một số người thuộc ban quản trị công ty Coca Cola biết mà thôi mặc dù hãng công nhận rằng hương vị lấy từ một loại cây. Cây đó tên gì, mọc ở đâu hãng Coca Cola hoàn toàn giữ kín. Coca Cola được bán lần đầu tiên vào năm 1886 tại một tiệm thuốc Tây ở gần khu Underground thuộc thành phố Atlanta, tiểu bang Georgia, miền Ðông Nam Hoa Kỳ. Coca Cola cũng như chiếc bánh Hamburger của Mc Donald's là hai món ăn uống thông dụng của người Mỹ và ngày nay phổ biến khắp thế giới vì đặc tính ngon bổ, chế biến nhanh gọn phù hợp với cuộc sống không có nhiều thời giờ hiện nay.

Từ khu thương mại Underground chúng tôi lấy xe chạy lên hướng Bắc khoảng 1 mile để tới nhà Bảo Tàng Coca Cola nằm trong khu Centennial Olympic Park là nơi từng diễn ra lễ khai mạc Thế Vận Hội 1996. Nhìn sang phía Ðông là nhà nuôi cá lớn nhất thế giới Georgia Aquarium mới xây với sự tài trợ phần lớn từ hãng bán vật liệu xây cất Home Depot. Ðây là khu du lịch Pemberton Place (lấy tên người sáng chế Coca Cola) nên khá đông đảo du khách, chúng tôi phải đậu xe trong Parking Deck có nhiều tầng với giá 10 USD một ngày.

World of Coca Cola

Nhà Bảo Tàng Coca Cola có tên chính thức là Thế Giới Coca Cola (World of Coca Cola) tọa lạc tại số 121 Baker Street NW Atlanta, GA 30313 với số điện thoại 1-800-676-COKE (2653) cách tổng hành dinh công ty Coca Cola không xa. Nhà bảo tàng này triển lãm hình ảnh về lịch sử, quá trình sản xuất, các sản phẩm của công ty giải khát Coca Cola và khách vào xem uống tự do bao nhiêu cũng được! Trước kia tòa nhà World of Coca Cola nằm ở khu thương xá Underground từ Tháng Tám, 1990 đến tháng Tư, 2007 đã đón hơn 13 triệu du khách đến thăm. Sau 17 năm ở vị trí này, thế giới đã thay đổi rất nhiều, ý thích của người tiêu thụ cũng khác và hãng Coca Cola có thêm rất nhiều sản phẩm mới nên nhà Bảo Tàng Coca Cola cũng cần xây lại mới để đủ chỗ trưng bày cũng như thể hiện bước tiến của công ty hiện nay. Sau 4 năm xây dựng trong khu đất rộng 20 acres, nhà Bảo Tàng World of Coca Colai khai trương vào ngày 24 Tháng Năm, năm 2007. Tiền diện tòa nhà Coca Cola là những nét chấm phá ngang dọc theo kiểu thập niên 1960, trên cây cột chính có hình chai Coca Cola với hàng chữ Coca Cola phía sau.

Chúng tôi sắp hàng mua vé vào xem, giá vé người lớn $15, trên 65 tuổi $13, trẻ con (3-12 tuổi) $10 có thể mua trước trên trang mạng www.worldofcoca-cola.com. Theo bảng giới thiệu, nhà bảo tàng rộng 60 ngàn feet vuông để du khách khám phá đầy đủ câu chuyện về nước ngọt Coca Cola qua thời gian với 1,200 hiện vật góp nhặt từ khắp nơi trên thế giới chưa hề được trưng bày trước công chúng bao giờ.

Ðầu tiên là phòng triển lãm “Creating A Classic” ở đây không có người giải thích, du khách tìm hiểu về lịch sử của sản phẩm Coca Cola qua những bức hình cũ có chú dẫn. Lịch sử hơn 100 năm của Coca Cola bắt đầu từ đây: thức giải khát mới lạ này được bào chế bởi Dược Sĩ John Styth Pemberton vào Tháng Năm, năm 1886 và bán lần đầu tiên như một loại xi-rô trong tiệm thuốc tây nhỏ ở gần khu Underground. Năm 1891 ông Asa G. Candler mua bằng sáng chế và khai thác thương mại bằng một công ty và bắt đầu bán trong chai từ năm 1894. Năm 1960 công ty Coca Cola mua hãng nước cam Minute Maid và năm 1982 hùn với hãng phim Columbia Pictures để trở thành một công ty nước giải khát lớn nhất thế giới.

Ở gian phòng này còn trưng bày những bức hình, những mẫu chai Coca Cola từ 1886 đến 1926. Gian phòng triển lãm thứ nhì có tên là “The Pause That Refreshes” trưng bày vòi nước Barnes Soda Fountain với cách thức người ta bán nước ngọt Coca Cola vào thời kỳ đầu tiên như rót xi-rô vào ly sau đó mới cho nước có ga vào. Những điệu nhạc quảng cáo Coca Cola nguyên thủy thời đó từng được phát thanh trên làn sóng điện radio và sự bành trướng sản phẩm này trong giai đoạn giữa 1920 đến 1950. Một phòng tranh lớn treo những bức tranh vẽ liên quan đến Coca Cola trong đó có bức Mona Lisa “tân thời” của Steve Kaufman diễn tả cô nàng miệng mỉm cười bí hiểm nhưng hai tai mang earphone máy nghe nhạc Ipod và tay cầmà chai Coca Cola. Vào bên trong rạp chiếu phim “4-D Theater” với những hàng ghế nhung đỏ biết rung chuyển theo cảnh phim đang chiếu (phim 3 D cộng với ghế rung rinh nên gọi là 4 D). Khúc phim sống động ghi lại sự có mặt của Coca Cola khắp nơi trên thế giới từ kim tự tháp trong sa mạc ở Ai Cập cho đến bến tàu đông vui ở Hồng Kông. Phòng triển lãm “Real Thing” ghi lại những chương trình quảng cáo trên truyền hình, cách sản xuất vô chai, lon nhôm, bán trong các máy bán hàng tự động và phi hành gia vũ trụ uống Coca trong phi thuyền. Phòng cuối cùng có tên là “Club Coca Cola” không phải là phòng triển lãm hình ảnh nữa mà là nhiều dãy có nhiều vòi nước ngọt, du khách vào đây tha hồ uống Coca Cola và nước ngọt mệt nghỉ với hơn 60 loại khác nhau. Có nhiều loại Coca Cola với mùi vị lạ bán ở nhiều nước trên thế giới mà không có bán ở Hoa Kỳ như hương vị trái xoài, dưa hấu của Thái Lan, hương vị trái vải, trái nhãn của Trung Quốc. Vì nhiều quá nên tôi quên xem coi có hương vị mù tạt xanh cay nồng của Nhật, củ sâm của Ðại Hàn, cà ri của Ấn Ðộ hay không? Bạn nào đến đây tìm kỹ chắc dám có lắm? Giá vé 15$ mà tìm hiểu và uống Coca Cola thả giàn thì cũng không phải là đắt? Nhưng cam đoan với bạn uống tới ly thứ nhì là dội ngay vì quá ngọt, còn uống mỗi thứ một chút, các mùi vị trộn lẫn nhau gây cho bao tử rất khó chịu với cảm giác buồn nôn!

Năm 1986 Coca Cola có quảng cáo hương vị mới ở Mỹ nhưng thất bại, người ta vẫn thích hương vị cũ “Coca Cola Classic”. Cho tới bây giờ công thức pha chế thức uống Coca Cola vẫn là một công thức bí mật mà hãng không tiết lộ mà có lẽ sẽ chẳng bao giờ tiết lộ vì đó là bí mật thương mại sống còn của hãng. Người ta vẫn không biết hương liệu của một loại cây nào dùng để tạo cái vị thơm thơm đã khát của thức uống chinh phục khẩu vị hầu như toàn thế giới? World of Coca Cola còn hai chi nhánh nhỏ hơn, một ở phi trường Atlanta và chi nhánh thứ hai là ở Las Vegas khai trương vào năm 1997. Tại World of Coca Cola Atlanta này cũng có nhận đặt tiệt cho những ai có nhu cầu tiếp tân, thết đãi quan khách, tiệc theo lối Buffet tối đa có thể chiêu đãi đến 400 người.

Trung bình thời gian viếng World Of Coca Cola mất khoảng 1 tiếng rưỡi đồng hồ là đủ, không hấp dẫn lắm nhưng cũng nên vào xem cho biết.

Hồ cá Georgia Aquarium

Chúng tôi sang viếng hồ cá Georgia Aquarium được mệnh danh là “hồ cá lớn nhất thế giới” dung tích tổng cộng 8.1 triệu gallons (31,000m3) vừa nước mặn và nước ngọt. Hồ cá nuôi 100 ngàn con thuộc 500 giống loại khác nhau kể cả những giống quý hiếm như cá mập trắng (white sharks), 3 con cá ong Beluga to lớn. Các hồ nuôi cá thiết trí đèn màu rất đẹp, người đi phía dưới cá lội trên đầu vì đường đi bên dưới hồ cá bằng thủy tinh. Bên trong cũng có rạp chiếu phim 4 D. Kinh phí xây hồ cá là 250 triệu USD là quà tặng từ công ty Home Depot mà người sáng lập là ông Bernie Marcus. Năm 1990 ông Marcus ăn mừng sinh nhật 60 tuổi ở hồ cá Monterey Bay Aquarium (gần San Jose California) gợi cho ông ý tưởng xây tặng hồ cá Georgia này. Hồ cá khai trương ngày 23 Tháng Mười Một, 2005, giá vé rẻ nhất là 26 USD người lớn, 21.50 cao niên và 19.50 trẻ con. Nếu mua vé năm giá là 65, 54 và 48 USD.

Thức ăn miền Nam

Ði gần suốt cả ngày nên cũng mệt và đói, chúng tôi vào một nhà hàng chuyên bán những món ăn miền Nam trong khu thương xá Underground để ăn chiều. Miền Nam Hoa Kỳ như những tiểu bang Louisiana, Mississippi, Alabama, Georgia có nhiều sông biển, ao đầm nên thức ăn của họ thường là tôm cá, hải sản như tôm tép, cua ghẹ, nghêu sò và đặc biệt là có con Crawfish, tuy tên của nó là “cá bò” nhưng không phải là loại cá mà là loại tôm nhỏ, màu đỏ sống ở suối rạch nước ngọt. Hình dáng như tôm hùm nhưng nhỏ chiều dài tối đa khoảng 4 inches, đầu to đít teo nên lột bỏ đầu đi thịt ở thân tôm chỉ còn một tí xíu. Crawfish còn có tên là Crayfish và Spiny Lobster, chế biến món ăn thường là luộc bỏ vào một tí muối và ăn chấm với nước bơ hay muối tiêu chanh tùy theo sở thích. Ðầu của Crawfish có nhiều “gạch” màu vàng là chất béo dùng để tôm tiêu hóa thức ăn. Crawfish hay ăn tạp nên hấp thụ nhiều chất cặn bã dưới đáy lạch, không nên ăn đầu của Crawfish vì có thể nhiễm độc. Có một món súp miền Nam là món Gumbo. Gumbo được nấu bằng tôm nhỏ với nước súp màu đỏ có vị chua của cà và trong đó có trái đậu bắp (okra). Gumbo là món súp ăn chua chua và có một mùi đặc biệt của một loại rau gia vị nào đó.

Cộng đồng da đen ở Atlanta

Nhân viên phục vụ trong tiệm ăn đa số là người da đen còn trẻ, nam có nữ có ăn mặc lịch sự, dáng dấp nhanh lẹ thon gọn và rất vui vẻ thân thiện nhưng nói giọng miền Nam hơi khó nghe. Atlanta đi đâu cũng thấy người da đen, họ làm việc ở khắp mọi nơi và thân thiện hiền lành. Có lẽ là vì quê hương, họ là chủ nhà và những sắc dân khác là “khách” nên họ cư xử hòa nhã lịch sự. Trong những năm 1980 từ những tiểu bang miền Bắc họ di chuyển về Atlanta rất đông cả 200 ngàn gia đình hợp quần với cộng đồng da đen đã có từ trước tạo thành một khu riêng gần đường Auburn Avenue là nơi sinh trưởng của Mục Sư Martin Luther King, Jr., một lãnh tụ người da đen tranh đấu cho quyền bình đẳng bằng chủ trương ôn hòa bất bạo động. Atlanta cũng có một thị trưởng người da đen nổi tiếng là ông Andrew Young, sau đó trở thành thượng nghị sĩ liên bang (congressman) da đen đầu tiên ở miền Nam kể từ thời kỳ “tái xây dựng” (Reconstruction) sau chiến tranh Nam Bắc và ông đã trở thành đại sứ của Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc dưới thời Tổng Thống Jimmy Carter.

Khu lịch sử Martin King Jr.

Cách thương xá Underground độ một dặm về hướng Ðông gần góc đường Auburn và Jackson một ngôi nhà kiểu Victorian 2 tần số 501Auburn Avenue là nơi Mục Sư Martin Luther King, Jr. chào đời ngày 15 Tháng Giêng, 1929. Cha ông cũng là mục sư quản nhiệm nhà thờ Ebenezer Baptist Church cách nhà ông chỉ 2 vuông đường về hướng Tây. Martin King, Jr. đậu tiến sĩ Ðại Học Boston năm 1955 và trở về miền Nam coi sóc giáo đường Dexter Avenue Baptish Church ở Montgomery, Alabama. Nơi đây ông tranh đấu cho người da đen tẩy chay chống lại luật của thành phố không cho người da đen đi xe buýt chung với người da trắng. Từ đó ông hoạt động không ngừng với đường lối ôn hòa bất bạo động cho quyền bầu cử của người da đen bằng cách viết sách, sang Ấn Ðộ học hỏi về đường lối bất bạo động của Thánh Gandhi. Ông trở về quê hương Atlanta năm 1959 làm phụ tá cho cha ông trong giáo xứ Ebenezer tiếp tục cùng với sinh viên tranh đấu cho quyền bình đẳng của người da đen. Ông chủ trương bất bạo động nhưng trong nhiều cuộc xuống đường ngồi lì đã bị cảnh sát dùng chó và vòi nước đàn áp. Ngày 28 Tháng Tám, 1963 một cuộc tuần hành vĩ đại với hơn 250 ngàn người tham dự diễn ra ở công trường trước đài tưởng niệm Lincoln Memorial, nơi đây ông đã ứng khẩu bài diễn văn nổi tiếng “Tôi có một giấc mộng” (I have a Dream). Với tài hùng biện, những ý tưởng khôn khéo chinh phục lòng người, tên tuổi của ông rất nổi tiếng, ông được chọn là “Người Trong Năm” của tuần báo Time và giải Nobel Hòa Bình Tháng Mười Hai, 1964. Ông chống chiến tranh Việt Nam dưới thời Tổng Thống Lyndon Johnson và bị ám sát chết ngày 4 Tháng Tư, 1968 trong lúc ủng hộ những người phu lấy rác ở Memphis. Marin Luther King Jr. trở nên một biểu tượng cho người Mỹ gốc Phi Châu tranh đấu cho nhân quyền bằng phương thức bất bạo động. Ngày nay ngôi nhà ông sinh ra, phần huyệt mộ nơi ông an nghỉ và ngôi nhà thờ 3 đời từ ông nội ông cai quản được gìn giữ như địa điểm lịch sử của quốc gia, Martin King, Jr. National Historical Center hay được gọi tắt là King Center. Hàng năm có 650 ngàn người đến viếng nơi đây để xem triển lãm hình ảnh, tư liệu về cuộc đời của ông. Trong thời ông người da đen còn bị kỳ thị, người ta đâu có thể mường tượng đến một ngày nào đó người da đen sẽ lên làm tổng thống Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Nhưng trong thể chế dân chủ pháp trị như Hoa Kỳ, giấc mộng của ông Martin Luther King lần hồi trở thành sự thật.

Bài và ảnh: Trịnh Hảo Tâm

0 nhận xét