) Một nhà ga xe điện ngầm ở Montréal. ) Những cửa hàng dưới thành phố trong lòng đất. ) Montréal City Underground buôn bán nhộn nhịp ngay giữa mùa Ðông bên ngoài tuyết phủ. ) Từ đồi Mount Royal nhìn xuống Montréal. ) Nhà thờ St Josepth đông đảo khách hành hương để được chữa lành. |
Thành phố ngầm RÉSO
Montréal Underground City tên chính thức là Réso hay tiếng Pháp còn gọi là La Ville Souterraine là tập hợp liên kết những chợ búa, nhà cửa với nhau vừa xây ngầm trong lòng đất vừa xây trên mặt đất. Với hệ thống đường hầm (tunnels) chiều dài hơn 32 km (20 miles) với tổng diện tích 12 km vuông (4.6 sq mi) kết nối với nhau những khu thương xá, chung cư, khách sạn, ngân hàng, trường đại học và 7 ga xe điện ngầm, 2 trạm xe điện mặt đất cũng như khu hội trường Bell Centre. Có tất cả 120 cửa ngõ để xuống thành phố ngầm, mỗi nơi khi vào đều có phố xá buôn bán, văn phòng dịch vụ, nhà băng, cửa hàng ăn uống thật tưng bừng náo nhiệt như một thành phố. Vào mùa Ðông mỗi ngày có hơn 500 ngàn người mua sắm ăn uống ở thành phố ngầm dưới đất nên người ta thường nhìn Montréal như thành phố có hai tầng hay “Hai thành phố trong một.”
Ý tưởng thành lập thành phố ngầm là do nhà thiết kế đô thị Vincent Ponte nảy sinh khi xây cao ốc văn phòng Place Ville-Marie và thương xá ngầm phía dưới vào năm 1962 để che những đường sắt ở phía Bắc nhà ga trung ương Central Station. Ðầu tiên người ta xây đường hầm nối Central Station và khách sạn Queen Elizabeth Hotel. Năm 1966 khi xây dựng hệ thống xe điện ngầm người ta đã thiết lập thêm những đường hầm nối từ nhà ga Bonaventure đến Château Champlain Hotel, cao ốc Place du Canada, Place Bonaventure, Central Station và Windsor Station. Những đường hầm rộng lớn này là khu đầu tiên thành hình thành phố ngầm sau này. Từ 1984 đến 1992 thêm hàng chục cao ốc mới xây khác cũng nối đường ngầm vào những trạm xe điện trong lòng đất nhất là vào cuối thập niên 1990 những công trình xây dựng đồ sộ như tòa nhà chọc trời cao nhất Montréal Le 1000 De La Gauchetière, Le 1250 René-Lévesque và Montréal World Trade Centre càng bành trướng thành phố ngầm thêm rộng ra.
Tên của thành phố ngầm là “RÉSO” đồng âm với chữ “Réseau” trong tiếng Pháp có nghĩa là “mạng lưới” (network) ở đây có nghĩa là “mạng lưới đường hầm”. Bảng hiệu RÉSO với chữ O sau cùng có mũi tên chỉ xuống màu xanh được treo ở các nhà ga xe điện ngầm để hành khách có thể đến đó mua sắm, ăn uống. Trong những tháng mùa Ðông thời tiết giá lạnh bên ngoài toàn là tuyết trắng, người dân Montréal khi sử dụng hệ thống xe điện ngầm thường đi chợ búa, dịch vụ trong thành phố dưới mặt đất rất tiện lợi và ấm áp. Hầu hết những cửa hàng dưới thành phố ngầm đều mở cửa đón khách trong giờ hệ thống xe điện ngầm còn hoạt động (từ 5:30 sáng đến 1 giờ sáng) trong khi những hiệu buôn trên mặt đất đã đóng cửa. Thành phố dưới mặt đất ở Montréal là địa điểm du lịch mà du khách phải thăm viếng mỗi khi đến Montréal và nó được quảng cáo trong hầu hết các quyển cẩm nang du lịch. Dưới thành phố ngầm đều có bảng chỉ dẫn cũng như bản đồ để du khách biết mình ở vị trí nào trong thành phố và ga xe điện nào gần nhất để trở về khách sạn.
Hệ thống xe điện ngầm métro ở Montréal
Mùa Ðông lái xe ở Montréal không dễ dàng nên người dân ở đây ít ai lái xe riêng như ở California mà hầu hết đều sử dụng các phương tiện chuyên chở công cộng như xe điện ngầm, xe điện trên mặt đất và lộ trình ngắn thì đi xe buýt. Mua sắm trong lòng đất thì người Montréal cũng di chuyển trong lòng đất với hệ thống xe điện ngầm Métro rất mau chóng và tiện dụng, không gây ô nhiễm lại rẻ tiền. Hệ thống Montréal Métro được điều hành bởi hãng Société de transport de Montréal (STM) được khánh thành vào ngày 14 Tháng Mười, 1966, dưới nhiệm kỳ thị trưởng của ông Jean Drapeau. Thời gian đầu hệ thống chỉ có 26 nhà ga nằm trên 3 tuyến đường riêng biệt, ngày nay hệ thống có 68 nhà ga với 4 tuyến đường nối nhau chiều dài tổng cộng 65.33 km (40.59 miles) phục vụ các vùng phía Bắc, Ðông và trung tâm của đảo Montréal nối với thành phố Longueuil (phía Ðông) bằng tuyến màu vàng và nối với thành phố Lava (phía Bắc) bằng tuyến màu cam. Còn hai tuyến màu lục và xanh lá cây nối ngang hai tuyến trên. Nhà ga trung ương tên Berri-Uqam ở trung tâm phố cổ nối 3 tuyến màu xanh, cam và vàng với nhau. Hệ thống xe điện ngầm Montréal có chiều dài thứ ba và số hành khách sử dụng đứng thứ nhì ở Canada, trong năm 2008 có 382.5 triệu người sử dụng. Nếu tính từ ngày khánh thành đến năm 2006 là 40 năm số người sử dụng là 6 tỷ người tương đương với dân số toàn cầu hiện nay. Các nhà ga xe điện ngầm ở Montréal thiết kế, trang trí rất đẹp mắt bắt chước theo kiểu hệ thống Métro ở Paris, Lyon và Marseille (3 thành phố lớn nhất nước Pháp). Vài năm sau hệ thống Métro ở Mexixo City cũng bắt chước tương tự và tất cả đều sử dụng toa xe chạy bằng bánh cao su rất nhẹ nhàng, êm ái.
Ðường Crésent phố du khách
Sau khi từ giã gia đình người chị cô cậu, chúng tôi lái xe đến đường Crésent St. thuộc khu trung tâm thành phố vì đã đặt phòng ở khách sạn Quality Inn. Tôi chọn khu phố này là vì theo báo chí du lịch con đường Crésent rất đông du khách từ Mỹ sang cư ngụ nơi đây. Ðây là con đường một chiều chỉ đi từ hướng Tây Bắc sang Ðông Nam, đường hẹp hai bên phố xá rất đông người Mỹ, tôi thấy có Starbucks Coffee, California Pizza và nhiều nhà hàng khác. Ban đêm cũng nhộn nhịp đông vui với nhiều quán rượu, cà phê trông rất ấm cúng và an ninh. Nói chung ở Montréal khu phố nào cũng an toàn vì tội ác rất thấp ở đây ngay cả khu phố trên đường St. Laurent Blvd. có khu chợ Tàu, ở khúc phía Bắc là khu sinh hoạt về đêm với nhiều nhà hàng, quán bar, hộp đêm (night clubs) cũng rất an ninh. Theo người dân ở tại Montréal họ chỉ hơi ngán con đường Ste. Cathérine St. khúc từ St. Laurent lên hướng Bắc tới khu Latin và tránh đi ngang qua đây vào ban đêm.
Sáng hôm sau hai đứa cháu con bà chị đến khách sạn chúng tôi ngụ cũng bằng hệ thống Métro và muốn đưa đi thăm các thắng cảnh, di tích cổ của Montréal. Khách sạn ở về hướng Ðông không mấy xa đồi Mount Royal nên địa điểm đầu tiên chúng tôi đi là lên đồi Mount Royal trong buổi sáng tinh mơ khi không khí còn rất trong lành.
Mount Royal Park
Ðồi Mount Royal hiện nay trở thành công viên Mount Royal Park được khánh thành từ năm 1876 thiết kế bởi Frederick Law Olmsted cũng là người thiết kế công viên Central Park ở New York. Công viên có nhiều cây cối, ao hồ, bãi cỏ là khoảng xanh lớn nhất ngay trung tâm thành phố. Ðồi Mount Royal gồm có 3 ngọn núi cao nhất là 233 m (764 ft), người Âu lên đây đầu tiên vào năm 1643 là Paul Chomedey de Maisonneuve cũng là người sáng lập thành phố Montréal. Ông ta là quân nhân người Pháp theo phái bộ truyền giáo đến Montréal và được xem là thị trưởng đầu tiên của thành phố. Ông xây đồn lũy vì bị thổ dân tấn công và nhiều lần suýt chết vì bị vây hãm. Khi bị trận lụt lớn ông cầu khấn cùng Ðức Bà Marie và để tạ ơn ông đã dựng một cây thánh giá trên núi. Năm 1924 một thánh giá lớn cao 103 ft (31.4 m) được thắp đèn thay thế cây thánh giá cũ. Năm 1992 đèn thắp sáng được thay bằng đèn “fibre optic” thay đổi các màu đỏ, lục và tím, màu tím chỉ được thắp khi đau buồn tang chế như khi Ðức Giáo Hoàng John Paul II băng hà vào Tháng Tư 2005. Ngày nay trên đồi có hai tòa nhà ngắm cảnh để ban đêm du khách lên đó nhìn xuống thành phố với những cao ốc rực rỡ ánh đèn. Một hồ nước tên Beaver Lake được đào với vườn tượng điêu khắc bên cạnh, mùa Ðông có đồi dốc để chơi trượt tuyết. Công viên được dân chúng thích lên ngắm cảnh thành phố phía dưới, đi bộ (hiking), picnic ăn uống vào mùa Hè và các cuộc chạy đua hoặc lễ hội văn hóa cũng thường tổ chức trên công viên như lễ hội vỗ trống “Tam Tam Jam” gồm hàng chục tay trống cùng đánh một lúc rất tưng bừng vui nhộn.
Trên đồi Mount Royal còn có hai nghĩa trang lớn dành chôn cất dân chúng thành phố từ thế kỷ 19: nghĩa trang Mount Royal Cemetery (thành lập năm 1852) rộng 165 acres ở triền phía Bắc ngọn đồi và nghĩa trang Notre Dame des Neiges Cemetery rộng lớn hơn (thành lập năm 1854) để chôn dân Pháp theo đạo Thiên Chúa Giáo La Mã. Có hơn 900 ngàn người được chôn trong 2 nghĩa địa này. Mount Royal Cemetery có 162 ngàn ngôi mộ là nơi an nghỉ của rất nhiều danh gia vọng tộc kể cả những cựu chiến binh từng được nhiều huy chương cao quý của triều đình Anh Quốc như huy chương Victoria Cross. Trong khu đồi công viên cây xanh Mount Royal Park nằm ở phía Ðông còn khu mộ phần của hai nghĩa trang nằm về phía Tây.
Trên núi rất nhiều đường chằng chịt, nhiều nơi rất dốc và nhỏ hẹp, trơn trợt dễ té ngã nhất là khi xuống đồi. Có nhiều đường để xuống núi và thỉnh thoảng có những bản đồ để du khách không bị lạc. Tuy nhiên rất ít quán xá bán nước uống nên tốt nhất là mua từ dưới phố mang lên. Chúng tôi từ từ vừa đi vừa hàn huyên vui đùa nên không thấy mệt. Từ đỉnh đồi nhìn xuống hướng Ðông, cao ốc phía dưới và xa xa là sông Saint Lawrence mặt nước phẳng lặng với nhiều con tàu đậu ở bến sông. Hôm nay chúng tôi lên núi vào buổi sáng cốt ý là chụp hình thành phố nằm phía dưới chứ đến vào ban đêm cảnh thành phố với nhiều cao ốc thắp muôn vạn ánh đèn rất lung linh huyền ảo, nhìn đẹp hơn ban ngày nhưng chụp ảnh thì hơi khó nếu trời không quang đãng và cần máy ảnh to và đắt tiền trong khi tôi thì di chuyển nhiều cần máy gọn nhẹ.
Ở cuối phía Tây Nam Mount Royal có nhà thờ Saint Josepth Ovatory địa chỉ số 3800 trên đường Queen Mary Road là một kiến trúc rất đẹp với vòm mái tròn bằng đồng to lớn được xây năm 1924. Nhà thờ nằm trên đồi có bậc thang lên dốc giống như nhà thờ Thánh Tâm (Montmartre) ở Paris. Hàng ngày tín đồ hành hương đến đây rất đông cầu nguyện để được chữa lành bệnh vì dưới nhà thờ có an táng xác sư huynh André . Ông sinh năm 1845 là một tu sĩ hớt tóc lấy tiền để xây một nhà nguyện bằng gỗ và nổi tiếng chữa được lành cho rất đông người. Năm 1911 Giáo Hội La Mã có đề cử một hội đồng để điều tra việc chữa bệnh của ông. Kết quả hội đồng cho phép tín đồ tiếp tục đến hành hương nhưng không có ý kiến về các phép lạ. Sư huynh André tiếp tục chữa bệnh cho đến khi qua đời năm 1937 và được chôn trong hầm dưới nhà thờ. Trên bãi cỏ, bậc thang trước nhà thờ lúc nào cũng đông tín đồ hành hương và du khách đến viếng thăm.
Trịnh Hảo Tâm
Bài đăng
0 nhận xét
Đăng nhận xét